Dit artikel is geschreven in het Noors door Helge Eide, directeur voor Samenleving, Welzijn en Democratie in KS, en Thomas Breen, directeur van Norsk Vann. Dit is voor het eerst gepubliceerd in Kommunal Rapport 19.12.2022
Volgens KS (Noorse Vereniging van Lokale en Regionale Overheden) en Norsk Vann (Noors Water) stelt een landelijk actieplan voor afvalwater gemeenten in staat om verstandige milieu-investeringen te doen en tegelijkertijd economische en sociale duurzaamheid te garanderen.
Gemeenten zijn verantwoordelijk voor veilig drinkwater en efficiënte afvalwaterverwerking
Noorse gemeenten moeten rioolwaterzuiveringsinstallaties bouwen en verbeteren om goede milieuomstandigheden in waterwegen en fjorden te bereiken, wat een dure en tijdrovende taak is. Coördinatie in de publieke sector en een nationale aanpak van de grote investering die nodig is, kan de stijging van de kosten voor inwoners aanzienlijk beperken in vergelijking met gemeenten die alleen handelen.
Gemeenten moeten ervoor zorgen dat burgers toegang hebben tot schoon drinkwater en dat afvalwater op de juiste manier wordt verwerkt. Het falen van de water- en rioleringssystemen zal een aanzienlijke impact hebben op het vermogen van de samenleving om een aantal vitale activiteiten in stand te houden, waaronder voedselproductie, brandbeveiliging, gezondheid, milieu en sociale veiligheid.
Volgens Norsk Vann moeten gemeenten de komende 20 jaar meer dan 360 miljard NOK investeren om deze maatschappelijk cruciale diensten veilig te stellen. De investeringen zijn nodig om rioleringssystemen, infrastructuur en afvalwaterzuiveringsmethoden aan te passen aan de klimaatverandering, de bevolkingstoename en strengere overheidseisen met strakke deadlines. Bovendien moeten gemeenten steeds vaker oude leidingen en kabels vervangen. Wanneer de nieuwe ontwerprichtlijn voor riolering van de Europese Commissie uiteindelijk wordt aangenomen, zal de behoefte aan investeringen vrijwel zeker toenemen.
De behoefte aan samenwerking tussen gemeenten en een nationaal actieplan
Schaarse expertise en capaciteiten in de gemeentelijke sector, overheidsinstanties en de particuliere leveranciersmarkt vormen een grote uitdaging voor dit cruciale werk. Dit vereist coördinatie, zodat de belangrijkste maatregelen met de grootste impact voorrang kunnen krijgen. Dit moet op nationaal niveau gebeuren en kan niet door één gemeente worden gedaan.
De kosten van de voorzieningen zullen hoger uitvallen als de gemeenten moeten concurreren om de weinige beschikbare professionele middelen. Verscheidene gemeenten zullen niet de nodige hulp krijgen en dus de termijnen voor het voldoen aan belangrijke milieuvereisten niet halen. Gemeenten die niet aan de eisen voldoen, krijgen te maken met sancties van de staat, waaronder de opschorting van de bouw van nieuwe woningen en de vestiging van bedrijven. De combinatie van tijdsdruk en marktfalen vergroot de kans op kostbare misinvesteringen met geld van burgers.
De overheid moet ervoor zorgen dat gemeenten die hetzelfde kwetsbare watermilieu delen, samenwerken om duurzame oplossingen te vinden. Dit vraagt van gemeenten in grotere regio's om in hun algemene planning rekening te houden met nieuwe milieucriteria en -termijnen, en van de overheidsadministrateur om holistisch te denken bij het verlenen en controleren van emissievergunningen.
Meer gemeentegrensoverschrijdende taakgerichte samenwerking maakt de weg vrij voor innovatie in planning en inkoop, vergemakkelijkt de ontwikkeling van grotere competentieomgevingen en maakt het gemakkelijker om gestandaardiseerde oplossingen te vinden voor gemeenschappelijke uitdagingen en taken. Deze factoren maken de exploitatie van de voorzieningen eenvoudiger en minder kwetsbaar. De regering moet er in het bijzonder voor zorgen dat het Noorse Milieuagentschap en de overheidsadministrateurs over de nodige vaardigheden en capaciteiten beschikken om cruciale verduidelijkingen in de regelgeving te garanderen, goede begeleiding te bieden, zaken snel af te handelen en andere follow-ups van de gemeenten uit te voeren. Tegelijkertijd moet het voor de nationale autoriteiten ook van belang zijn dat de investeringen in water en riolering vanuit sociaaleconomisch oogpunt zo rendabel mogelijk zijn en het grootst mogelijke voordeel opleveren voor de samenleving en de gebruikers. De omvang van de vereiste investeringen, het belang van betrouwbare water- en riooldiensten en de complexiteit van de uitdagingen maken dit tot een nationale zorg.
KS en Norsk Vann bevelen aan dat de overheid een nationaal actieplan voor afvalwater ontwikkelt. Een dergelijk plan zal een goed hulpmiddel zijn om de implementatie te beïnvloeden als het gebaseerd is op een gemeenschappelijke kennisbasis met analyses van kwetsbare watermilieus, aangepaste vereisten voor zuiveringsoplossingen en gecoördineerde deadlines. Het doel is om gemeenten in staat te stellen goede milieu-investeringen te doen en tegelijkertijd de economische en sociale duurzaamheid te garanderen van de burgers die de rekening betalen. Op deze manier kan de overheid bijdragen aan werkelijke kostenbesparingen van miljarden kronen zonder grote bedragen te hoeven uitgeven.
Een foto van een afvalwaterlocatie wordt opgehaald uit Vannfakta.